In memoriam Bas Koster

Vorige week bereikte ons het droevige bericht dat Bas Koster is overleden. Met zijn inzichtelijke molendoorsnedes en sfeervolle molentekeningen heeft hij veel betekend voor de Schiedamse molens. Wij willen hem graag eren met een klein portret.

Bas Koster was tekenaar van beroep hoewel hij hier geen opleiding voor had genoten. Hij maakte zowel technische en stedebouwkundige tekeningen als werken van vrije expressie. Behalve molens tekende hij alles wat hij leuk en mooi vond. In het bijzonder treinen, kerken, luidklokken en schepen. 
Vanaf zijn vroegste jeugd in Middelharnis was hij gefascineerd van molens. Als kleuter heeft hij al zijn eerste molens getekend en werd zijn aangeboren tekentalent opgemerkt. Iedereen die wel eens een molen op papier heeft willen zetten ontdekt dan hoe ingewikkeld een molen eigenlijk in elkaar zit met zijn vele onderdelen die alle richtingen uitsteken en zelden een hoek van 90 graden maken.

Hij kwam al snel geregeld in Schiedam om de reusachtige moutmolens te bezoeken en was begin jaren ’70 zelfs vrijwillig molenaar op molen De Noord. De liefde voor molens was aanstekelijk: zijn dochter Hanny en haar latere man Rob Batenburg werden rond diezelfde tijd lid van een vrijwilligersgroep die zich bekommerde om de wegkwijnende molens in de stad die één voor één dreigden te verdwijnen. Molens werden eigenhandig opgelapt en maalvaardig gemaakt. Dit zorgde voor een denkomslag bij het gemeentebestuur en een herwaardering van het molenerfgoed. Al gauw ging Rob als beroepsmolenaar werken op molen De Vrijheid en werd uiteindelijk molenmaker bij Stichting Restauratiewerkplaats Schiedam. Ook een derde generatie is besmet geraakt met het molenvirus. Twee kleinzoons zijn als jongens actief geworden als vrijwillig (leerling-)molenaar en later ook als molenmakers; de één in Schiedam en de ander sinds enkele jaren in Denemarken. Bas Koster kon daar enorm van genieten.

Molens De Kameel en De Palmboom

De tekeningen van Bas Koster kenmerken zich door technisch inzicht en oog voor detail. Belangrijker nog was de helderheid en leesbaarheid, met name van zijn doorsnedes. Dit bereikte hij door functioneel kleurgebruik en een focus op de essentie. Tegelijkertijd voegde hij ook wel speelse elementen toe zoals een molenkat voor het raam. Hierdoor kon hij een leek meevoeren in het vaak ingewikkelde ontwerp van zijn onderwerpen. 
Vanaf de oprichting van onze stichting in 1981 hebben wij regelmatig met hem samengewerkt. De Schiedamse molens konden dankzij zijn tekeningen gemakkelijker bekendheid krijgen bij het grote publiek. Ze hielpen ook om potentiële sponsors en andere partijen te enthousiasmeren voor grote plannen zoals de herbouw van molens De Palmboom, De Kameel en de Babbersmolen.

Het werk van Bas Koster beperkte zich echter niet tot Schiedam. Hij was veelgevraagd als illustrator bij o.a. het landelijke tijdschrift “Molenwereld” en Stichting v/h Rotterdamsche Tramweg Maatschappij, en heeft aan talloze boeken meegewerkt over molens en treinen/trams.

Bas Koster is 85 jaar geworden. Stichting De Schiedamse Molens is dankbaar dat ze zijn tekeningen mocht gebruiken en hoopt nog vele jaren anderen daar kennis mee te laten maken.